تفاوت کشاورزی هوشمند و کشاورزی دقیق

کشاورزی در دنیای امروز با تحولات قابل توجهی روبرو شده است و استفاده از فناوری های نوین نقش بزرگی در بهبود کارایی و کاهش هزینه ها ایفا می کند. در این میان، دو مفهوم جدید به نام های کشاورزی هوشمند (Smart Agriculture) و کشاورزی دقیق (Precision Agriculture)(انواع نقشه) معرفی شده اند که هر دو از فناوری اطلاعات، داده ها و تکنولوژی های پیشرفته برای مدیریت مزارع و باغات استفاده می کنند. این دو مفهوم با به کارگیری حسگرها (sensor)، نقشه های دقیق (precise maps) و هوش مصنوعی (artificial intelligence) روش های سنتی کشاورزی را به سمت بهره وری و پایداری بیشتر سوق می دهند. با این حال، تفاوت های مهمی میان این دو وجود دارد که شناخت آنها می تواند به کشاورزان کمک کند تا بهترین روش را برای مدیریت مزارع خود انتخاب کنند.

کشاورزی هوشمند و کشاورزی دقیق هر دو رویکردهای نوینی در مدیریت مزارع و افزایش بهره‌وری کشاورزی هستند، اما تفاوت‌های مشخصی در مفهوم و کاربرد آن‌ها وجود دارد:

فرق بین مفهوم کشاورزی هوشمند و کشاورزی دقیق

کشاورزی هوشمند

کشاورزی هوشمند به معنای استفاده از فناوری های نوین و داده های پیشرفته برای بهبود و بهینه سازی کلیه فرآیندهای کشاورزی است. این رویکرد با استفاده از فناوری هایی مانند اینترنت اشیا (IoT)، حسگرها(خرید انواع حسگرها در پیشاپ)، هوش مصنوعی و نرم افزارهای تحلیلی، به کشاورزان امکان می دهد تا به کمک داده های دقیق، تصمیمات بهتری در زمینه هایی نظیر کوددهی، آبیاری، برداشت محصول و مدیریت آفات اتخاذ کنند. این روش کشاورزی به کشاورزان این امکان را می دهد که علاوه بر افزایش بهره وری و کاهش مصرف منابع طبیعی، محصولاتی سالم تر و با کیفیت تر تولید کنند. کشاورزی هوشمند با بهره گیری از تکنولوژی های نوین، از طریق نظارت دقیق و لحظه ای بر وضعیت مزارع، به کشاورزان کمک می کند که به طور مداوم از وضعیت مزرعه خود مطلع باشند و مشکلات احتمالی مانند کمبود آب یا شیوع آفات را سریع تر شناسایی و برطرف کنند.

کشاورزی دقیق

کشاورزی دقیق نیز به معنای استفاده از فناوری ها و داده های پیشرفته در مدیریت مزارع است، اما تمرکز اصلی آن بر بهینه سازی مصرف منابع در بخش های مختلف مزرعه به صورت منطقه بندی شده است. در کشاورزی دقیق، مزارع به بخش های کوچک تر تقسیم می شوند و مدیریت منابع به طور دقیق تر انجام می شود. برای مثال، میزان کود، آب و سموم کشاورزی بر اساس نیازهای خاص هر بخش از مزرعه تعیین و اعمال می شود. استفاده از حسگرهای زمینی، تصاویر ماهواره ای(عکس هوایی چیست؟) یا پهپادها، به کشاورزان این امکان را می دهد که نیازهای واقعی مزارع خود را به دقت تشخیص دهند و منابع را بهینه مصرف کنند. این رویکرد علاوه بر افزایش بهره وری و کیفیت محصول، به کاهش مصرف منابع، هزینه های عملیاتی و اثرات زیست محیطی نیز کمک می کند.

کشاورزی هوشمند بهتر است یا کشاورزی دقیق

مزایای کشاورزی هوشمند

1. افزایش بهره وری محصول: کشاورزی هوشمند با استفاده از داده های دقیق و تصمیم گیری مبتنی بر اطلاعات، به افزایش بهره وری و بهبود تولیدات کشاورزی کمک می کند.
2. پایش مداوم مزرعه: استفاده از حسگرها و پهپادها به کشاورزان امکان می دهد که به طور مداوم وضعیت مزارع خود را بررسی کرده و مشکلات احتمالی مانند کمبود آب، بیماری ها یا آفات را شناسایی کنند.
3. تصمیم گیری مبتنی بر داده ها: کشاورزی هوشمند به کشاورزان امکان می دهد تصمیمات خود را بر اساس داده های دقیق و به روز اتخاذ کنند، که به بهبود عملکرد و کاهش هزینه ها منجر می شود.

مزایای کشاورزی دقیق

1. مدیریت بهینه منابع: کشاورزی دقیق به کشاورزان کمک می کند که منابع خود مانند آب، کود و سموم را به طور دقیق تر و فقط در مناطق نیازمند مصرف کنند.
2. کاهش هزینه ها و منابع مصرفی: از طریق مدیریت بهینه، مصرف منابع به طور چشمگیری کاهش یافته و هزینه های کشاورزی نیز کمتر می شود.
3. بهبود کیفیت محصول: با توجه به بهینه سازی مصرف منابع، محصولات به شکل یکنواخت تری رشد می کنند و در نتیجه کیفیت کلی محصول بهبود می یابد.

تفاوت های کلیدی بین کشاورزی هوشمند و کشاورزی دقیق

اگرچه هر دو رویکرد از داده ها و فناوری های پیشرفته برای بهبود مدیریت مزارع استفاده می کنند، اما تفاوت های مهمی میان آنها وجود دارد:

• دامنه کاربرد: کشاورزی هوشمند بیشتر بر به کارگیری فناوری های گسترده ای مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و حسگرها در تمام فرآیندهای کشاورزی تمرکز دارد و به کلیه جنبه های کشاورزی مربوط می شود. در حالی که کشاورزی دقیق بیشتر به مدیریت منطقه ای مزارع با تمرکز بر بهینه سازی منابع مانند آب و کود در هر بخش مزرعه می پردازد.
• تمرکز اصلی: کشاورزی هوشمند به بهبود کلیه فرآیندهای کشاورزی، از جمله نظارت مداوم بر مزرعه و تحلیل داده ها برای تصمیم گیری بهتر توجه دارد، در حالی که کشاورزی دقیق بیشتر بر بهینه سازی مصرف منابع در مناطق مختلف مزرعه تمرکز دارد.
• فناوری های مورد استفاده: در کشاورزی هوشمند از فناوری هایی مانند اینترنت اشیا، هوش مصنوعی و نرم افزارهای پیشرفته تحلیلی استفاده می شود، اما کشاورزی دقیق بیشتر به ابزارهایی مانند نقشه برداری ماهواره ای(نقشه هوایی چیست؟)، پهپادهای چندطیفی و حسگرهای زمینی متکی است.

استفاده از پهپادها و تصاویر ماهواره ای

یکی از ابزارهای حیاتی در کشاورزی دقیق و هوشمند، پهپادهای مجهز به حسگرهای چندطیفی و تصاویر ماهواره ای است(پهپاد کشاورزی چیست؟). این فناوری ها به کشاورزان این امکان را می دهند که با دقت بالا وضعیت سلامت مزارع خود را بررسی کنند و از آن برای تصمیم گیری های دقیق تر استفاده کنند. استفاده از پهپادهای هوشمند در پایش سلامت گیاهان و آفات به کشاورزان کمک می کند که اقدامات اصلاحی را به موقع انجام دهند و از خسارات احتمالی جلوگیری کنند.

1. سطح خودکارسازی:

• کشاورزی هوشمند: کشاورزی هوشمند شامل یک سیستم کاملاً خودکار است که با استفاده از هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و اینترنت اشیاء (IoT) تمامی فرآیندهای کشاورزی را به صورت خودکار کنترل و بهینه می‌کند. این سیستم‌ها معمولاً قادر به جمع‌آوری، تحلیل و تصمیم‌گیری بر اساس داده‌ها بدون نیاز به دخالت انسانی هستند. مثلاً ربات‌ها می‌توانند به طور خودکار عملیات کاشت، داشت و برداشت را انجام دهند، یا سنسورها به‌صورت آنی اطلاعات لازم برای تنظیم دقیق مصرف منابع را به نرم‌افزارها ارسال کنند.

• کشاورزی دقیق: در کشاورزی دقیق، هرچند فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند GPS و سنسورها به کار می‌روند، اما اغلب نیاز به مداخله انسان وجود دارد. داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط سنسورها یا پهپادها معمولاً توسط کشاورزان یا متخصصان تحلیل می‌شود تا بتوانند تصمیم‌های لازم را بگیرند. کشاورزی دقیق بیشتر به بهبود استفاده از منابع و انجام فرآیندها به‌صورت دقیق و در زمان مناسب می‌پردازد، اما به اندازه کشاورزی هوشمند به صورت خودکار عمل نمی‌کند.

2. فناوری‌های مورد استفاده:

• کشاورزی هوشمند: در کشاورزی هوشمند از فناوری‌های متنوع‌تری مانند هوش مصنوعی، اینترنت اشیاء (IoT)، رباتیک، داده‌های بزرگ (Big Data)، سنسورهای پیشرفته، و پهپادهای با قابلیت‌های خودکار استفاده می‌شود. هدف این فناوری‌ها بهینه‌سازی کل فرآیند کشاورزی از ابتدا تا انتها است و می‌تواند به صورت پویا و خودکار شرایط مزرعه را مدیریت کند. برای مثال، سیستم‌های هوشمند می‌توانند به طور خودکار آبیاری را بر اساس اطلاعات آب‌و‌هوایی یا نیاز دقیق گیاه تنظیم کنند.

• کشاورزی دقیق: در کشاورزی دقیق، فناوری‌هایی مانند GPS، نقشه‌برداری دقیق، و حسگرهای زمینی و هوایی برای جمع‌آوری داده‌های دقیق از مزرعه به کار می‌روند. این داده‌ها برای بهبود تصمیم‌گیری‌های مدیریتی به کار می‌روند، اما معمولاً سیستم‌ها به صورت خودکار عمل نمی‌کنند و کشاورز یا متخصص باید تصمیم نهایی را بگیرد. مثلاً با استفاده از داده‌های سنسورها، کشاورز ممکن است تصمیم بگیرد که در یک بخش خاص از زمین، کود بیشتری استفاده شود یا مقدار آب مصرفی کاهش یابد.

3. محدوده و کاربرد:

• کشاورزی هوشمند: کشاورزی هوشمند به عنوان یک سیستم یکپارچه به تمام جوانب مدیریت مزرعه از جمله کاشت، برداشت، آبیاری، کنترل آفات و مدیریت منابع پرداخته و همه این فرآیندها را به‌صورت هماهنگ و خودکار اجرا می‌کند. هدف کشاورزی هوشمند ایجاد یک مزرعه کاملاً هوشمند و دیجیتالی است که از طریق ارتباطات و داده‌های لحظه‌ای مدیریت شود. در این سیستم، نه‌تنها مصرف آب و کود بهینه‌سازی می‌شود، بلکه حتی تجهیزات کشاورزی نیز به‌طور خودکار عمل می‌کنند.

• کشاورزی دقیق: کشاورزی دقیق بیشتر روی بهبود عملکرد و مدیریت منابع در بخش‌های مشخصی از مزرعه تمرکز دارد. این رویکرد، به کشاورزان اجازه می‌دهد تا با تحلیل داده‌ها تصمیمات بهینه بگیرند. برای مثال، بخش‌های مختلف زمین ممکن است نیاز به مقدار متفاوتی آب یا کود داشته باشند و کشاورزی دقیق این اطلاعات را در اختیار کشاورز می‌گذارد تا بر اساس آن تصمیم‌گیری کند. کشاورزی دقیق بیشتر برای بهینه‌سازی استفاده از منابع در مزرعه‌های بزرگ کاربرد دارد.

4. نوع مدیریت داده‌ها:

• کشاورزی هوشمند: در کشاورزی هوشمند، داده‌های بزرگ (Big Data) از منابع مختلف جمع‌آوری و تحلیل می‌شوند تا سیستم‌ها به‌طور خودکار تصمیم‌گیری کنند. برای مثال، اطلاعات آب‌وهوایی، داده‌های مربوط به خاک، وضعیت رشد گیاهان و حتی پیش‌بینی‌های بلندمدت با استفاده از هوش مصنوعی پردازش می‌شوند تا به بهترین شکل مدیریت شوند.

• کشاورزی دقیق: در کشاورزی دقیق، داده‌های محلی از مزرعه جمع‌آوری می‌شوند، اما تحلیل آن‌ها بیشتر برعهده کشاورز یا متخصصان کشاورزی است. این داده‌ها به کشاورزان کمک می‌کنند تا تصمیمات آگاهانه‌تری بگیرند، اما فرآیند تصمیم‌گیری بیشتر به‌صورت دستی انجام می‌شود و سیستم‌های کاملاً خودکار معمولاً در کار نیستند.

5. هدف کلی:

• کشاورزی هوشمند: هدف اصلی کشاورزی هوشمند افزایش بهره‌وری کلی مزارع با کاهش نیاز به دخالت انسانی و ایجاد سیستم‌های خودکار است که بتوانند تصمیمات بهینه را به‌صورت لحظه‌ای و بدون نیاز به انسان بگیرند. این روش به دنبال بهبود کل فرآیند کشاورزی از ابتدا تا انتها با کمک فناوری‌های پیشرفته است.

• کشاورزی دقیق: هدف کشاورزی دقیق بیشتر بهینه‌سازی مصرف منابع مانند آب، کود و سموم در بخش‌های مشخصی از زمین است. در این روش، تمرکز بر کاهش هزینه‌ها و افزایش بازدهی از طریق استفاده دقیق و بهینه از منابع در مناطق خاص مزرعه است.

سنجش از دور در کشاورزی دقیق

سنجش از دور یکی از ابزارهای نوین در کشاورزی دقیق است که از داده های ماهواره ای و پهپادها برای جمع آوری اطلاعات مربوط به سلامت محصولات و وضعیت خاک استفاده می کند. این فناوری با استفاده از حسگرهای پیشرفته، به کشاورزان کمک می کند تا به صورت دقیق تر نیازهای مزارع خود را تحلیل و مدیریت کنند.

با بهره گیری از این فناوری ها، کشاورزان می توانند داده های دقیقی در مورد رطوبت خاک، میزان سلامت گیاهان و حتی خطرات احتمالی مانند آفات و بیماری ها دریافت کنند و تصمیمات خود را بر اساس اطلاعات واقعی و به روز اتخاذ کنند. این داده ها می توانند در بهینه سازی مصرف منابع و بهبود عملکرد محصولات نقش بسزایی ایفا کنند و کشاورزی را به سمت آینده ای پایدار و بهره ور هدایت کنند.